Lý do ảnh bị màu cam hoặc xanh và cách khắc phục

Bạn có bao giờ gặp tình huống bức ảnh bị ám xanh hoặc cam một cách bất thường không? Đây là hiện tượng khá phổ biến, đặc biệt với những người mới bắt đầu làm quen với nhiếp ảnh. Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ vấn đề cân bằng trắng, khi máy ảnh không nhận diện chính xác nhiệt độ màu của nguồn sáng trong khung cảnh. Trong bài viết này, hãy cùng BNCamera phân tích cụ thể vì sao ảnh bị màu cam hoặc xanh, cách hệ thống cân bằng trắng hoạt động, cũng như những giải pháp điều chỉnh hiệu quả nhé!

Tại sao màu sắc có thể bị lệch?

Màu sắc trong ảnh bị màu cam hoặc xanh do đặc tính khác nhau của từng nguồn sáng. Mỗi loại ánh sáng đều mang một “nhiệt độ màu” riêng, ảnh hưởng trực tiếp đến tông màu tổng thể của bức ảnh. Ngay cả ánh sáng tự nhiên cũng thay đổi liên tục theo thời gian trong ngày: ánh sáng buổi chiều muộn thường có sắc cam ấm áp, trong khi ánh sáng giữa trưa trung tính hơn. Trước bình minh hoặc sau hoàng hôn, ánh sáng thường mang sắc xanh mát lạnh. Chúng ta thường mô tả ánh sáng là “ấm” hoặc “lạnh”, và trong một số trường hợp, ánh sáng còn có thể ngả xanh lá hoặc đỏ tím.

Ánh sáng nhân tạo tạo ra hiện tượng ám màu còn rõ rệt hơn. Ví dụ, bóng đèn sợi đốt phát ánh sáng rất ấm, mang tông cam mạnh; đèn huỳnh quang thường khiến ảnh ngả xanh lá; trong khi đèn LED hiện đại có nhiều phiên bản ánh sáng trắng khác nhau như daylight, soft white hay bright white, mỗi loại lại cho ra sắc độ riêng.

Bộ não con người có khả năng tự điều chỉnh để thấy màu sắc trung tính trong nhiều điều kiện chiếu sáng khác nhau, nhưng máy ảnh thì không linh hoạt như vậy. Nếu hệ thống cân bằng trắng không xác định chính xác màu sắc của nguồn sáng, ảnh sẽ bị ám màu rõ rệt. Trong một số trường hợp, hiệu ứng này có thể mang lại giá trị nghệ thuật, nhưng nếu không kiểm soát tốt, ảnh dễ trở nên thiếu tự nhiên.

Cân bằng trắng & Cách điều chỉnh

Cân bằng trắng là gì?

Cân bằng trắng (white balance) là một thiết lập quan trọng trên máy ảnh, giúp điều chỉnh màu sắc trong ảnh sao cho phản ánh trung thực màu ánh sáng của bối cảnh. Khi chụp, máy ảnh sẽ phân tích khung cảnh, xác định màu gốc của các vật thể cũng như cách ánh sáng chiếu vào chúng, sau đó tự động bù trừ hiện tượng ám màu để tái tạo lại tông màu trung tính và tự nhiên nhất có thể.

Quá trình này hoạt động chính xác nhất khi trong khung hình có các vật thể trung tính như màu trắng hoặc xám, vì chúng đóng vai trò làm mốc tham chiếu giúp máy ảnh xác định chính xác sắc độ ánh sáng. Đó cũng là lý do thiết lập này được gọi là cân bằng trắng.

Cách điều chỉnh cân bằng trắng trong máy ảnh

Phần lớn các máy ảnh hiện nay đều mặc định ở chế độ Auto White Balance (AWB). Đây là chế độ tự động khá thông minh, thường mang lại kết quả chính xác trong nhiều tình huống. Tuy nhiên, trong một số điều kiện ánh sáng phức tạp, AWB có thể không cho ra màu sắc chuẩn, và lúc này việc điều chỉnh thủ công là cần thiết.

Ngoài chế độ tự động, các máy ảnh còn cung cấp nhiều preset cân bằng trắng tương ứng với từng loại nguồn sáng, ví dụ:

• Tungsten / Incandescent (bóng đèn sợi đốt): giúp khử ánh sáng cam ấm.
• Fluorescent (đèn huỳnh quang): cân bằng ánh sáng xanh lá đặc trưng.
• Flash (đèn flash): điều chỉnh ánh sáng trắng lạnh.
• Daylight, Shade, Cloudy: các chế độ dành cho ánh sáng tự nhiên ở điều kiện trời nắng, bóng râm hoặc nhiều mây.

Ngoài ra, một số hãng còn trang bị thêm các chế độ nâng cao như Auto White, Auto Warm hoặc Auto Cool, hỗ trợ giữ lại một phần sắc ám đặc trưng của khung cảnh, chẳng hạn như ánh sáng vàng ấm áp của giờ hoàng hôn hoặc ánh sáng ấm quanh đống lửa trại.

Bên cạnh đó, các nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp còn sử dụng những phương pháp thủ công như đo cân bằng trắng bằng thẻ xám hoặc thiết lập Kelvin thủ công để đạt độ chính xác cao nhất. Tuy nhiên, ở mức cơ bản, việc hiểu và sử dụng linh hoạt các chế độ preset sẽ giúp bạn kiểm soát tốt màu sắc ảnh trong nhiều tình huống khác nhau.

Cách khắc phục ảnh bị màu cam/màu xanh

Cách khác phục ảnh bị ám xanh

Hiện tượng ảnh bị màu xanh thường xuất hiện khi bạn chụp trong bóng râm hoặc dưới bầu trời nhiều mây mà máy ảnh chưa tự động điều chỉnh chính xác để phù hợp với nhiệt độ màu lạnh của nguồn sáng. Trong trường hợp này, một giải pháp đơn giản, hiệu quả là chuyển chế độ cân bằng trắng sang các preset như Cloudy (trời nhiều mây) hoặc Shade (bóng râm). Những thiết lập này sẽ giúp làm ấm tổng thể khung hình, mang lại màu sắc trung thực và dễ chịu hơn.

Bên cạnh đó, ám xanh cũng có thể xảy ra khi máy ảnh bù trừ quá mức ánh sáng ấm, khiến tông màu tổng thể bị lệch về phía lạnh. Lúc này, việc chọn thủ công một preset cân bằng trắng phù hợp hơn sẽ giúp bạn kiểm soát tốt hơn màu sắc, đồng thời giữ lại được phần ánh sáng ấm tự nhiên của cảnh vật.

Trong nhiều trường hợp, nguyên nhân còn nằm ở việc lựa chọn sai thiết lập cân bằng trắng ban đầu. Khi máy ảnh ghi nhận có một nguồn sáng ấm trong khung cảnh và cố gắng bù trừ cho yếu tố đó, toàn bộ bức ảnh sẽ ngả xanh. Cách xử lý đơn giản là đưa thiết lập cân bằng trắng trở về Auto (tự động) hoặc chọn lại chế độ phù hợp với điều kiện ánh sáng thực tế. Nhờ vậy, bạn có thể nhanh chóng khôi phục màu sắc chính xác và đảm bảo hình ảnh phản ánh trung thực bối cảnh gốc.

Khắc phục hiện tượng ảnh bị màu cam hoặc vàng

Hiện tượng ảnh bị ám vàng hoặc cam thường gặp khi chụp trong không gian nội thất có sử dụng bóng đèn sợi đốt hoặc đèn LED ánh sáng ấm, vốn phát ra ánh sáng có tông cam đặc trưng. Khi đó, màu sắc trong ảnh dễ bị lệch đáng kể so với thực tế. Để khắc phục nhanh, bạn có thể chuyển chế độ cân bằng trắng của máy ảnh sang Incandescent, giúp trung hòa ánh sáng ấm và đưa màu sắc tổng thể trở nên tự nhiên, chính xác hơn.

Ngoài ra, hiện tượng ảnh bị ám cam quá mức cũng có thể xảy ra nếu bạn vô tình cài đặt cân bằng trắng ở chế độ dành cho môi trường ánh sáng lạnh (có tông xanh). Máy ảnh sẽ bù trừ sai, dẫn đến toàn bộ khung hình bị ngả về phía ấm. Trong trường hợp bạn không chụp dưới ánh sáng đèn sợi đốt hay LED ấm mà ảnh vẫn bị ám màu, hãy kiểm tra lại thiết lập cân bằng trắng. Việc đưa máy ảnh về chế độ Auto (tự động) hoặc lựa chọn lại preset phù hợp với điều kiện ánh sáng thực tế sẽ giúp khôi phục màu sắc cân bằng và chính xác.

Cách điều chỉnh cân bằng trắng để khôi phục màu sắc chính xác

Trong trường hợp bạn đã chụp xong và không thể thực hiện lại, vấn đề cân bằng trắng vẫn có thể được xử lý thông qua các phần mềm chỉnh sửa ảnh. Hầu hết công cụ hậu kỳ hiện nay đều trang bị thanh trượt Temperature (điều chỉnh ảnh theo hướng ấm hoặc lạnh) và Tint (điều chỉnh ngả hồng hoặc ngả xanh lá), giúp bạn tinh chỉnh màu sắc một cách trực quan. Một số phần mềm còn hỗ trợ chế độ Auto White Balance, cho phép tự động cân chỉnh nhiệt độ màu và sắc độ.

Một yếu tố quan trọng khác cần chú ý là định dạng ảnh. Với JPEG, khả năng chỉnh cân bằng trắng bị giới hạn do dữ liệu màu đã được xử lý và nén sẵn; việc điều chỉnh chỉ hiệu quả ở mức độ vừa phải. Trong khi đó, khi chụp ở định dạng RAW, toàn bộ thông tin màu sắc trước khi áp dụng cân bằng trắng đều được lưu giữ. Nhờ đó, bạn có biên độ chỉnh sửa rộng rãi hơn, dễ dàng

Học cách nhận biết màu sắc của ánh sáng

Nhiếp ảnh là nghệ thuật của ánh sáng, và việc nhận biết màu sắc của ánh sáng đóng vai trò then chốt trong việc kiểm soát chất lượng hình ảnh. Khi mới bắt đầu, nhiều nhiếp ảnh gia thường tập trung vào việc khắc phục hiện tượng ám màu để đạt được màu sắc trung thực. Tuy nhiên, về lâu dài, rèn luyện khả năng quan sát và tư duy về ánh sáng, đặc biệt là màu sắc của nguồn sáng, sẽ giúp bạn nâng tầm kỹ năng một cách rõ rệt.

Màu sắc ánh sáng không chỉ ảnh hưởng đến độ chính xác của cân bằng trắng, mà còn là một công cụ sáng tạo mạnh mẽ để truyền tải cảm xúc, không khí và câu chuyện trong từng bức ảnh. Khi bạn hiểu rõ nguyên nhân dẫn đến sai lệch cân bằng trắng và nắm vững cách điều chỉnh, bạn sẽ không còn bị động xử lý hậu quả, mà có thể chủ động tận dụng sắc độ ánh sáng để tạo nên những khung hình giàu cảm xúc, mang dấu ấn phong cách cá nhân.

Kết luận

Tình trạng ảnh bị màu cam hoặc xanh không phải là lỗi nghiêm trọng, nhưng nếu không nắm rõ nguyên nhân và cách xử lý, bạn sẽ mất rất nhiều thời gian trong khâu hậu kỳ. Việc chủ động kiểm soát cân bằng trắng, lựa chọn chế độ ánh sáng phù hợp và tận dụng các công cụ chỉnh màu sẽ giúp bạn tạo ra những bức ảnh trung thực, sống động hơn. Hy vọng với những hướng dẫn trong bài viết, bạn sẽ dễ dàng khắc phục lỗi ám màu và nâng cao chất lượng hình ảnh trong mọi điều kiện chụp.